Najaarsgasten 11/12: Lekker in de leercurve

Ik ben op zoek naar mijn poëtica. In het najaar van 2015 toon ik elke week een videofragment van iets waar ik van hou (of juist niet) en breng dat in verband met wat literatuur volgens mij is, doet of moet doen.

Deze week hou ik het kort. Ik deel een filmpje van Amerikaanse schrijfster Lydia Davis in wiens verzameld werk ik lees op de dagen dat ik schrijven moeilijk vind. Haar verhalen hebben die kwaliteit dat alles mogelijk lijkt, zeker als schrijver zijn ze interessant omdat Lydia zich niet laat belemmeren door lengte of vorm. Elke verhaal is anders.

Kekke quotes
In een interview voor The Paris Review (Art of Fiction No. 227) zegt ze een paar dingen die me uit het hart gegrepen zijn:

I’m leery of planning stories out ahead of time. Almost without exception they’ll start from an idea or a phrase, which I then plunge right into and explore. If I stop to think, This ought to be in the first person plural, or, This ought to be one unbroken paragraph, or whatever, I think it would stop me. They are intuitive.

I translated Blanchot’s texts because I felt a kinship there. I liked his lack of pretentiousness, his way of going deeply into a small, mysterious moment of interaction between people—or between abstractions that he treated as characters. I liked the fact that he didn’t need a dramatic story line.

If something interests me, whether it’s a piece of language or a family relationship or a cow, then I write about it. I never judge ahead of time. I never ask, Is this worth writing about?

I found the traditional form of the story very constrictive, very constraining. I wasn’t happy doing it. Then I read the stories of Russell Edson, an American poet. He would call those stories poems, but I wouldn’t. They are bizarre little narratives, absurd and strange, and I suddenly saw that I could try pieces of writing like this and that it would be great fun. I was happy trying something new. So from then on I felt no compulsion to write something traditional.

Dingen die ik graag zou doen
Ik ben een nee-erig (neeërig? nee’erig? behoudend) type. Stilstand vind ik prettig, verandering vaak heel eng (ik heb me aangeleerd om ‘spannend’ te zeggen). Dat heeft als gevolg dat mijn eerste reactie op veel voorstellen ‘nee’ is (ik overdrijf dit nu een beetje). Maar het is natuurlijk veel leuker en krachtiger (en uiteindelijk ook meer fulfilling) om ‘ja’ te zeggen. En dan niet ‘ja’ als reactie op wat er gebeurt, maar ‘ja’ uit mezelf, proactief. Wat zou ik doen als alles kon en mocht, als er geen obstakels of risico’s of angsten waren? Maar echt?

Ik hou sinds een jaar een lijstje bij met dingen die me tof lijken om te doen. Ze blijken niet wereldschokkend of, zelfs naar mijn eigen maatstaven, spannend, maar gewoon, tof. Diepe ademteug:

  • Huiskamervoordrachten
  • Een literaire bierproeverij organiseren
  • Voordracht via de intercom van een trein
  • Voordracht via de intercom van een warenhuis (al dan niet failliet)
  • Schrijven voor eenzame uitvaarten
  • Voordracht op de duikplank van een sportfondsenbad
  • Oude dagboeken verwerken voor een voordracht (zoals in de theatershows Mortified)
  • Huisschrijver zijn op een riviercruise (met dagverslagen en voordrachten)
  • Fictieve rubriek ‘De gevolgen van Dien’
  • Voordragen op orgelmuziek
  • Een poppenkastvoorstelling voor volwassenen schrijven
  • Een musical voor groep 8 schrijven
  • Een serie stiftdichten maken
  • Een rapnummer schrijven en opnemen
  • ‘Iets’ met het domein Lesbiansloveseafood.com
  • Veel korte verhalen schrijven (zie o.a. de premissen in mijn tweede aflevering van deze reeks) (in progress)
  • Schrijven met of voor ouderen (in progress)
  • Een prentenboekje/sprookje voor volwassenen maken (in progress)

Mocht je één van deze dingen gerealiseerd willen zien, ik ben te boeken.

Over moed vatten en de leercurve gesproken
Dit fragment uit een interview (?) met Ira Glass is een van de meest troostrijke boodschappen die er voor creatieve, af en toe in zichzelf teleurgestelde mensen is.

Volgende week, in de laatste aflevering van mijn zoektocht, de keuzefilm en een managementsamenvatting van de hele serie (zodat al het geklets ook praktisch toepasbaar wordt).